اصل آفت
|
آفت زدایی!
|
افراط در رفاقت (رفیق، نه‌تنها جای همه را می‌گیرد، بلکه ذهن را هم کاملاً اشغال میکند.)
|
رابطه دین، محبت و اخوت، انکارنشدنی است؛ اما نباید دوستی که باید مایه رشدمان شود، مانع آن شود. افراط اصل حکمت رفاقت که تعالی و رشد و بهینه شدن است را زیر سؤال می‌برد. باید مدیریت زمان و توان کرد؛ «گُلِ وقت» را برای رفیق بگذارید، نه «کلِّ وقت» را.
|
تفریط در رفاقت (هزینه کافی نکردن برای حفاظت از رفاقت؛ هزینه زمانی، عاطفی،
ریالی و...)
|
هر امر بهاداری، نیازمند نگهداری است. باید برای رفاقت هزینه معقول و متناسبی کرد؛ نه‌تنها برای شروع رفاقت، که برای استمرار و تازه نگه‌داشتنش باید از مال و جان و احساسات خرج کرد. خرج کردن برای رفاقت، سرمایه‌گذاری درازمدت با بهره بالاست، و البته باید باتدبیر و تقسیم وقت و توان و امکان باشد.
|
رقابت در رفاقت + انحصار در رفاقت (چشم این را نداشته باشیم که رفیق ما، با غیر ما هم بگو-بخند داشته باشد.)
|
هم ما، و هم دوست ما، برای جامعیت و رشد بیشتر، نیازمند تعامل اجتماعی مثبت و سازنده‌ایم و باید با طیف وسیعی از سلائق و علائق مردم، در تماس باشیم تا از وظیفه عمومی‌مان، غفلت نکنیم. اگر دوستمان را دوست داریم، نباید مانع رشدش شده و او را به خودمان محدود و منحصر کرده و اجازه رشد و معاشرت با دیگران را از او سلب کنیم. بازهم راه چاره در برنامه‌ریزی کافی و وافی است!
|
خطوات شیطان (شیطان که اصلاً چشم دیدن یک تعامل صحیحِ شرعی و اخلاقی را ندارد، از حربه معروفش بهره می‌برد: وسوسه و انحراف.)
|
آفت زدایی رفاقت از این سم مهلک و دشمنِ کارکشته، خیلی مراقبت فردی و جمعی می‌طلبد؛ اما اگر در معرض چنین آفتی قرار گرفتیم، نباید اصل رفاقت را قربانی کنیم؛ راه‌حل‌های مناسبی در کتب اخلاقی هست که اهم آن در تزکیه نفس و مرابطه خلاصه میشود. مراقبه شخصی، مراعات‌های مضاعف در احکام و روابط، دقت در واجبات و محرمات، اختصاص وقت ویژه به مستحبات،و... معجزه میکند.
|
بی‌توجهی به سطوح ارتباط و بقیه مردم (چنان محدود به رفقا شویم که از عامه و بقیه غفلت کنیم.)
|
رفاقت و تعامل و مدارا با مردم، سه سطح دارد:
-
سطح جانی و ایمانی: آن‌هایی که محرمِ اسرارند و باید برایشان از جان‌مایه گذاشت.
-
سطح میانی (همدلی و هم‌زبانی جمعی): آن‌هایی که تعاملات روزمره و متعددی با آن‌ها داریم و برقراری ارتباط حسنه و اخلاق کریمانه، با همه آن‌ها ضروری است، اما این افراد کلیدِ ورود به اتاقِ خلوت رفاقت، ندارند.
-
سطح همگانی (حسنِ معاشرت عامه با غریبه‌ها): نباید رفاقت چنان ما را به خود مشغول کند که از حال مردم و وظایف اجتماعی‌مان غفلت کنیم.
|
