نویسنده: محمد صادق شهبازی
استاد و مدعو مسئله این نیست! (مهم ترین قالب)
بخش عمده ی مشکل در برگزار نشدن کرسی همین مسئله است، که چون همه منتظر استاد و مدعو هستند و اصولاً آدم های حرف دار جدی و رسانه ای هم مدعوند که طبیعتا سرشان شلوغ است، لذا کرسی ها با مشکل مواجه شده است، حال آن که می بینیم مهم ترین مد نظر مقام معظم رهبری همین حرف زدن و بحث دانشجو با دانشجوست: «باید روی مسائل فکر کرد. عزیزان من! روی مسائل فکر کنید تا به نتیجه برسید. نهضت آزاد فکری ای که من پیشنهاد کردم در دانشگاه و حوزه راه بیفتد، برای همین است. تریبون های آزاد بگذارند و با هم بحث کنند؛ منتها نه متعصبانه و لجوجانه و تحریک شده ی به وسیله ی جریانات سیاسی و احزاب سیاسی که فقط به فکر آینده ی کوتاه مدت و مقاصد خودشان هستند و برای انتخابات و امثال آن از جوان ها استفاده می کنند؛ بلکه برای پخته شدن، ورز خوردن و ورزیده شدن و با هدفِ آماده شدن برای ادامه ی این راه طولانی و دشوار، اما بسیار خوش عاقبت.» (بیانات در دیدار دانشجویان و اساتید دانشگاه های استان کرمان ۸۴/۲/۱۹) برای شکستن فضای جمود تحجر و فضای در خودِ «ولش کن! بگذار بشود!» که ویروس واگیر دار نسل سوم انقلاب است، باید همه ی دانشجویان را درگیر کرد، مسئله ی اصلی ما از فضای انزوا خارج کردن همین دانشجوی فعلی فعال یا خاکستری در کف دانشگاه است، نه یک تعداد چهره ی همیشه ثابتی که اصولاً هم از رسانه ها و تریبون دور نیستند و سرشان هم اصولاً گرم کاری است(یک موقعی از بس بچههای دانشگاه نمی)، تجربیاتی مثل انتخابات دوره های نهم و دهم ریاست جمهوری و تجربه های اول انقلاب نشان داد که این شیوه نه تنها موجب رشد نیروها و درآمدن آن از روزمرگی است که در عمل فضای عموم ی را به صورت کلی عوض می نماید. باید قالب هایی را مد نظر قرار داد که دانشجویان کف دانشگاهها را درگیر می کند. مثلاً تریبون آزادهای چارچوب دار، بحث های آزاد و گعده ای و هر قالب دیگری که همه ی دانشجویان را می تواند درگیر کند.
امام (سلام الله علیه) در مورد همین مشکل در اول انقلاب سخن دقیقی دارند: «آقا شما نشسته اید که چهار تا کمونیست بیایند در دانشگاه و قبضه کنند دانشگاه را!؟ شما مگر کمتر از آن ها هستید؟ عدد شما بیشتر از آن هاست؛ حجت شما بالاتر از آن هاست. شما این مسائل را که بگویید، خیانت این ها را می توانید واضح بکنید در آن مکان، در دانشگاه. خیانتشان را می توانید واضح بکنید که خودشان بگذارند بروند. بایستید، صحبت کنید. بگویید آقا، خوب بیایید یکی یکی بگویید ببینم شما چه کاره هستید آمده اید توی دانشگاه دارید اخلال می کنید؟ می خواهید چه بکنید؟ می خواهید درس بگویید برایمان؟ شما کار خودتان را اول حساب بکنید که چه کاره هستید توی این مملکت. شما از اهل این مملکت هستید، یا عمال غیر هستید خودتان را به ما می چسبانید؟ بایستید آقا بگویید. البته باید اشخاصی هم که گوینده هستند بیایند در دانشگاه...در هر صورت عمده، فعالیت خود شماهاست... این ها تودهنی می خواهند آقا! عدد شما زیادتر است؛ حجت شما بالاتر است؛ خیانت آن ها واضح است. گفتن می خواهد. اجتماع بکنید، بگویید مطالب را... آن ها صحبت می کنند؛ شما هم صحبت بکنید. شما ننشینید یکی دیگر برایتان صحبت بکند؛ یک روحانی بیاید صحبت کند؛ خودتان بروید، هر کدامتان می توانید، در مقابل آن ها بایستید صحبت کنید. آن می گوید؛ شما هم بگویید. آن وقت یکی یکی انگشت بگذارید روی کارهایشان که تو این کاری که می کنی برای چیست؟ تو، تو تابع کی هستی که این کارها را می کنی؟»( ۲۳ خرداد ۱۳۵۸)
مهم این است که خود کسانی که در دانشگاه ها هستند، ... چه اساتید و چه جوان هایی که آنجا هستند، این ها خودشان به طور معقولی جلوگیری بکنند، چون این ها حرفی ندارند. اخلالگرها حرفی ندارند، همان فقط می خواهند اخلال کنند. اگر هر کدام [مدعی] شد جلویش بروند بگویند خوب شما چه حرفی دارید؟ حرفت را بزن. (۲۴ شهریور ۱۳۵۸)
«این ها هر کدامشان آمدند در دانشگاه و گفتند، یک مطلبی را گفتند، بروید جلویش بگویید: چه می گویید؟ یک وقت می خواهد هیاهو کند، که اکثراً این طوری هستند، این ها را سرانشان که وادار می کنند به هیاهو، جمع بشوید دورش بگویید؛ آقا بنشین صحبت هایت را بکن... بدون اینکه با آن ها جنگ و نزاع داشته باشید، با آن ها به این نحو مقابله کنید. یا آن ها اگر یک اجتماع صد نفری، هزار نفری، می کنند، شما ده، بیست هزار نفر را اجتماع کنید، مسائل خودتان را بگویید، دعوا هم نکنید؛ این باید انجام بگیرد.»(۲۹ شهریور ۱۳۵۸)
بهترین شیوه ی برگزاری کرسی تریبون آزاد چارچوب دار
برای این کار یک موضوع مشخص باید انتخاب شود و با اعلام آن از زمان مناسب و با ترغیب همه ی اعضا به شرکت در کرسی، با حضور یک مجری که هم زمان ها را کنترل می کند و هم نکات اصلی هر فرد را متذکر می شود یا موضوعات را جمع بندی می کند (این کار می تواند به وسیله ی هیئت داوران در صورت وجود نیز انجام شود، یا فردی غیر از مجری روی تخته یا ترجیحاً در صورت وجود امکانات روی پردهی نمایش به صورت تایپ شده نکات مطرح شده و سؤالات باقی مانده یا پاسخ گرفته را مشخص کند)
زمان باید حتماً مدیریت شود، به افراد اجازه ی صحبت بین کلام دیگری داده نشود، تا قبل از یک دور صحبت کردن اکثر افراد و عدم وجود داوطلب جدید دور دوم به کسی تریبون داده نشود، هر صحبتی که از چارچوب خارج شد بلافاصله با تذکر مجری (یا در صورت وجود، هیئت داوران) قطع شود. حتی المقدور محل برگزاری جلسه جوری باشد که افراد هم سطح باشند مثلاً شورا یا کلاسی که افراد رو به هم بنشینند از سالن با سن بهتر است، اما مشکلی با برگزاری برنامه در سالن نیست و با گذاشتن مجری و پردهی نمایش یا هیئت داوران روی سن کمک بیش تری به نظم جلسه می شود. کرسی های بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی امیرکبیر اکثراً از این گونه بوده اند و مورد استقبال دانشجویان مختلف واقع گردیده اند.
